Ya evlat bir, ya ocak kör atasözünün anlamı; bir hayırlı çocuk, insanın ocağını söndürmemeye, adını andırmaya yeter. Çocuk çoğalırsa, üzüntü artar.
Onları yetiştirmek güçleşir. Baba öldükten sonra, aralarında anlaşmazlıklar çıkar. Böyle bir durum ortaya çıkacağına, ocağın kör olması daha iyidir.
Her aileye hayırlı bir tane evlat yeterlidir. Ailede çocuk sayısı çok fazla olursa onların bakımı zorlaşır ve anne ile baba onları büyütürken sıkıntı çekerler. Ayrıca anne ve baba öldüğü zaman çocuklar arasında geçimsizlikler ve kavgalar baş gösterebilir. Bu yüzden çok çocuk olacağına hiç olmaması daha iyidir.
Bir hayırlı evlat, ailenin namının yürümesine, ocağının tütmesine yeterlidir. Çocuk sayısı arttıkça, çocukların bakımı ve büyütülmesi zorlaşır. Anne baba öldükten sonra aralarında kavgalar, anlaşmazlıklar çıkar. Çocukları hayırsız olmaktansa, çocuk olmaması aile için daha iyidir.
* ocak: Aile, soy.
* kör: (Soy için) Sonu olmayan, sürüp gitmeyen, çocuksuz.